Сарын тойм

Говь-Алтай аймгийн 2020 оны 4 дүгээр сарын цаг агаарын тойм

Агаарын дундаж температур: 4 дүгээр сард уур амьсгалын дунджаар Говь-Алтай аймгийн нутгийн Алтайн өвөр говь, Хүйс, Шарга, Халиун, Бигэрийн говь хоолойгоор 4-9 градус дулаан, бусад нутгаар 1 градус хүйтнээс 3 градус дулаан байдаг.  

2020 оны 4 дүгээр сард Алтайн өвөр говь, Хүйс, Шарга, Халиун, Бигэрийн говиор 10-15 градус дулаан, бусад сумдын нутгаар 4-9 градус дулаан байлаа. Уур амьсгалын дунджаас аймгийн нийт сумдын нутгаар 3-6 градусаар дулаан  байсан. Агаарын хамгийн бага температур сарын нэгдүгээр арав хоногт ажиглагдсан, говь хоолойгоор 4-11 градус, бусад нутгаар 12-16 градус хүрч хүйтэрсэн. Агаар гуравдугаар арав хоногт агаар хамгийн дулаан ажиглагдаж, говь хоолойгоор 29-34 градус, бусад нутгаар 23-28 градус хүрч халсан. 2020 оны 4 дүгээр сарын агаарын хамгийн их нормоос ихэнх сумдаар давж халжээ.

Хөрсний дундаж температур: Алтайн өвөр говь, Хүйс, Шарга, Халиун, Бигэрийн говиор 16-21 градус дулаан, бусад нутгаар 10-15 градус дулаан байв. Хамгийн хүйтэн нь хөрсөнд уулархаг нутгаар 15-20 градус, бусад нутгаар 9-14 градус хүрч  хүйтэрсэн. Хөрсний гадаргын  хамгийн дулаан говь хоолойгоор 54-59 градус, бусад нутгаар 47-53 хүрч халсан.

Хур тунадас:  4 дүгээр сард уур амьсгалын дунджаар Алтайн өвөр говь, Хүйс, Шарга, Бигэрийн говь хоолойгоор 0.7-2.3 мм, бусад нутгаар 2.5-9.5 мм тунадас ордог.

2020 оны 4 дүгээр сарын хоёрдугаар арав хоногийн 17-18-нд нийт нутгаар тунадас орсон. Нэг, гуравдугаар арав хоногт нийт нутгаар огт тунадас ороогүй. Сарын нийлбэр тунадасны хувьд хамгийн их Есөнбулагт 12.4 мм,  бусад сумдын нутгаар 0.0-6.8 мм тунадас орсон. Алтайн өвөр говь, Цээл сумд сарын турш тунадас ороогүй. Есөнбулаг, Дэлгэр, Жаргалан, Гуулин тосгон, Халиун, Төгрөг сумдад УАД-аас ахиу, Бигэр, Дарив, Тайшир, Шарга сумдын нутгаар дунджийн орчим,  бусад нутгаар УАД-аас бага тунадас орсон.

Салхи: Нийт нутгаар сарын салхины хамгийн их хурд 10-24 м/с, 2020 оны 4 дүгээр сар нь харьцангуй салхи шуурга багатай байсан. Хамгийн их хурд Тонхилд 24м/с,  Шаргад 20м/с, Хөхморьт, Бугатад 18 м/с, Есөнбулаг, Баян-Уул, Төгөрг, Тоорой тосгон,  Чандмана сумдад 16 м/с, бусад нутгаар 10-15 м/с хүрч шуурсан. Тонхилд 27, Бугат, Есөнбулаг, Шарга, Алтай, Чандмана сумдын нутгаар 11-21 өдөр, бусад нийт сумдад 1-9 өдөр 10 м/с-ээс дээш салхитай байсан.

Говь-Алтай аймгийн 2020 оны 3 дугаар сарын цаг агаарын тойм

         Говь-Алтай аймгийн нутгаар 3 дугаар сард агаарын дундаж температур Алтайн өвөр говь, Бигэр, Шарга, Халиуны говь хоолой, Төгрөг сумын нутгаар 1-5 градус хүйтэн, бусад нутгаар 6-11 градус хүйтэн байдаг.

2020 оны 3 дугаар сарын агаарын дундаж температур Алтайн өвөр говь, Шарга Бигэрийн говиор 0-1 градус дулаан, бусад нутгаар 1-6 градус хүйтэн байлаа.

         Уур амьсгалын дунджаас аймгийн бүх сумдын нутгаар 1-6 градусаар дулаан байлаа. Агаарын хамгийн бага температур сарын хоёрдугаар арав хоногт ажиглагдсан ба энэ үеэр Хүйс, Шаргын говь, Алтайн өвөр говиор 15-18 градус хүйтэн, бусад сумдын нутгаар 19-24 градус хүрч хүйтэрсэн.  

3 дугаар сарын агаарын үнэмлэхүй бага утга 

Салхи. Салхины дундаж хурд хавар, намрын улиралд Цээл, Шарга, Есөнбулаг, Төгрөг, Тонхил, Бугат сумдын нутгаар 5,1-5,8м/с, бусад нутгаар 3,0-4,4 м/с байдаг.

2020 оны 3 дугаар сард салхины хамгийн их хурд Бугатад 31 м/с, Шаргат 24 м/с, Есөнбулаг, Тонхил, Тоорой тосгон, Цээл сумдад 21 м/с, бусад сумдын нутгаар 14-18 м/с хүрч ширүүссэн. Тонхил, Бугат, Есөнбулаг,Тоорой тосгон, Шарга, Чандмана, Цээл, Төгрөг сумдын нутгаар 13-27 өдөр, бусад сумуудад 3-11 өдөр 10 м/с дээш салхитай байсан байна.

Хур тунадас: 3 дугаар сард Говь-Алтай аймгийн нутгийн Хүйс, Шарга, Бигэрийн говь, Алтайн өвөр говь хоолойгоор, Гуулин тосгон / Хөхморьт, Шарга, Бигэр, Гуулин тосгон, Алтай сум/ -д  0.5-1.3 мм, бусад нутгаар 1.5-4.8 мм тунадас ордог.

2020 оны 3 дугаар сарын нийлбэр тунадасны хувьд хамгийн их  Есөнбулагт 6.7 мм, Төгрөгт 3.6 мм, Баян-Уулд 2.5 мм, Халиунд 1.5 мм,  Цээлд 0.8 мм, Тонхилд 0.7 мм, Жаргаланд 0.5 мм, бусад нутгаар 0.0-0.3 мм тунадас орсон.

3 дугаар сарын нийлбэр хур тунадас, агаарын харьцангуй чийг

             Есөнбулаг сумд Уур амьсгалын дунджаас ахиу, Төгрөгт УАД-ийн орчим, бусад бүх сумдын нутгаар УАД-аас бага тунадас орсон ба Алтай, Тоорой тосгон, Бигэр, Цогт, Шарга  сумдад огт тунадас ороогүй байна. Агаарын харьцангуй чийг ихэнх нутгаар 20-40%, Хөхморьтод  43%-тай байна. 

Тойм бичсэн: ЦУСМХТИ                                Б.Энхтайван

Утас: 92036303